Bunama zihin işlevlerinde kaybı niteleyen bir kelimedir. Burada önemli olan nokta normal bir zihinsel gelişme sonrasında bu işlevlerin kaybı durumunda bunamanın ortaya çıkmasıdır. Alzheimer hastalığı bunama yapan hastalıklar içinde en sık izlenen bozukluktur. Bu hastalık yeni bir hastalık olmasa da hastaların sayısı giderek artmaktadır. Çünkü hastalık ile ilgili en önemli risk faktörü yaştır ve yaşlanma kaçınılmaz bir durumdur.

Alzheimer hastalığı, kognitif bozukluk, duygusal ve davranışsal değişiklikler, fiziksel ve fonksiyonel gerilemeler ve sonuç olarak alzheimer hastalığı beyin işlevlerindeki bozukluklara bağlı olarak zihinsel işlevlerde gerileme, davranış sorunları ve işlevsellikte azalma ile giden dejeneratif bir hastalıktır. Diğer bir tanım ise şu şekilde yapılabilir: Alzheimer hastalığı, bilişsel gerilemenin yanında çeşitli nöropsikiyatrik davranışsal rahatsızlıklara neden olan, kişinin günlük yaşam faaliyetlerinde bozulmalar ortaya çıkaran ve kişide önemli fiziksel ve psikolojik yıkımlar meydana getiren bir hastalıktır.

Günümüzde tüm dünyada (özellikle gelişmiş ülkelerde ve refah toplumlarında) en hızlı artan yaş grubunu 65 yaş ve üstü kişiler oluşturmaktadır. Alzheimer hastalığının görülme sıklığı  yaş ile artmaktadır (65 yaş üstü 100 kişiden  8’inde  Alzheimer hastalığı görülmektedir). 21. yüzyılda doğal, sosyal veya ekonomik felaketlerle karşılaşılmazsa hastalığın görülme sıklığı daha da artacaktır.  Günümüzde Türkiye’de 300 bin civarında Alzheimer hastası olduğu düşünülmektedir. Genç nüfusun giderek yaşlanacağı bir ülke olarak Türkiye’de 30-40 yıl sonra bu hastalığın en önemli sağlık sorunu olacağını söylemek münecimlik olmayacaktır.

Alzheimer hastalığının belirtileri kısaca 4A belirtisi olarak adlandırılır. Amnezi (önceleri yakın hafızada zamanla uzak hafızada) Afazi (kelime bulamama, dolaylı anlatma,tekrarlayıcı ifadeler) Agnozi (nesneleri tanıma ve adlandırmada zorlanmalar) Apraksi (önceden yapabildiği becerilerinde bozulma); diğer belirtiler ise : görsel uzamsal bozulmalar, hesaplama ve dikkatte bozulmalar yürütücü işlevlerde bozulmalar, planlama organizasyon ve yargılama kusurlarıdır.

Kognitif Yıkımın Erken Belirtileri Nelerdir?

Yakın zamandaki olayları, konuşmaları hatırlamaz. Tekrarlayıcı sorular sorar. Eskileri hatırlamada sorunu yoktur. Eşyalarını kaybeder. Eşyaları kullanma becerisi bozulur. Para hesabında zorlanır. Kişileri içinde bulunduğu yer ve zamanı karıştırabilir. Kişilik özellikleri ve duygulanımında değişiklikler fark edilebilir.

Demans ve Alzheimer Hastalığı Kısaca üç evreden oluşmaktadır:

Erken Evre,

• Genellikle hastalığın ilk 2-4 yılı,
• Sık yakın süreli bellek sorunları,
• Konu/soru tekrarı,
• Kendini ifade etmede hafif zorluklar olabilir,
• Yazma ve alet kullanmada zorluklar başlayabilir,
• Depresyon gelişebilir,
• Kişilik değişiklikleri eşlik edebilir,
• Yeni becerilerin öğrenilememesi,
• Hastalığı inkar etmesi,
• Sinirlilik ve aldırışsızlık hali olması,
• Günlük yaşamda dikkatli gözlemcilerin, fark edebileceği aksamalar, iş verimliliğinde azalma ve iş arkadaşları tarafından farkedilen performans düşüklüğü varken bunun dışında ciddi bir sorun yoktur, ;

Orta Evre

• Genellikle hastalığın 2-10 yıllık dönemidir,
• Geçmişteki yaşantıların ve öğrenilmiş bilgilerin yavaş yavaş kaybolmaya başlaması,
• Problemlerle başa çıkmada artan güçlük,
• İlerleyen bellek bozukluğu çeşitli alanlarda yaşamı etkiler,
• Yönelimde bozulma, sebep sonuç ilişkisi kurmada güçlük,
• Kaybolma riski yüksek,
• Uyku bozukluğu olabilir,
• Davranışsal semptomlar daha da belirgin hale gelir ,
• Günlük yaşam aktivitelerinde yardıma ihtiyaç duyar,
• Bellek sorunları ve konfüzyon daha da belirgi,
• Yakınlarını tanımada güçlük,
• Yeni bilgi öğrenemez,
• Bir kaç basamaklı görevlerde belirgin güçlük(giyinme gibi),
• Yeni durumlarla başa çıkmada güçlük,
• Delüzyonlar ve paranoya, yakınlarını suçlama(hırsızlık), olmamış olayları olmuş gibi anlatma
• Orta evredeki hasta ev dışındaki bağımsızlığını artık tümüyle yitirmiştir.

İleri Evre

• Ortalama 8-15 yıl,
• Geçmiş ve mevcut zaman karışır, yakınlarını tanıyamaz,
• İletişim ileri derecede bozulmuştur,
• Düşmeler olabilir, yatağa bağımlı olabilir,
• Yutma sorunları, inkontinans,
• Psikiyatrik semptomlar çok daha belirgin,
• Tamamen bakıma muhtaçtır, genellikle pnömoni ve diğer infeksiyonlara bağlı kaybedilir,
• Ağır evrede; bellekte artık sadece parçacıklar söz konusudur. Ev yaşamında bile bir başkasına bağımlı haldedir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.